Als Bruno Latour over Louis Pasteur schrijft, dan schrijft hij over de relatie tussen wetenschap en maatschappij. Zijn uitgangspunt is niet de wijze waarop ze van elkaar verschillen, hij wil de barrière tussen beide doorbreken.
Controverses
Eind 1994 publiceerde Bruno Latour een boek over Louis Pasteur. In 2022 verscheen een heruitgave van dit boek naar aanleiding van de viering van Pasteurs geboorte 200 jaar geleden, met een nieuwe inleiding van Latour. Er waren immers grote overeenkomsten tussen de controverses rondom Pasteurs ontdekking van de microben en de verdeeldheid over het covidvirus. Opnieuw moesten we een onzichtbare vijand bestrijden. Opnieuw waren politiek, maatschappij en wetenschap nauw met elkaar verbonden, al leken we weinig te hebben geleerd.
Politieke horizon
Maar wat voor Latour de doorslag gaf om deze tekst opnieuw te publiceren, was de overeenkomst tussen de strijd tegen de microben en de strijd tegen klimaatverandering. Pasteur verliet zijn laboratorium en probeerde politici en de publieke opinie ervan te overtuigen dat de onzichtbare microben door de ziekten die ze veroorzaakten een sociale factor waren; hij verbreedde de politieke horizon. Ook het klimaat is een ongrijpbare handelende entiteit en ook klimaatverandering heeft grote sociale gevolgen die de politiek niet kan negeren; de werkwijze van Pasteur is uiterst actueel.
Nawoord
Gerard de Vries, auteur van het zeer goed ontvangen boek over Bruno Latour in de serie 'Key Contemporary Thinkers' van Polity Press, schreef het nawoord in deze uitgave. Hij plaatst dit boek op bijzonder verhelderende wijze in de context van Latours oeuvre.
Over de auteur
Bruno Latour (1947-2022) was een Franse wetenschapsfilosoof, socioloog en antropoloog. Naast studies naar de werking van wetenschappelijke praktijken publiceerde hij filosofische reflecties over de aard van de moderne wereld. Bij Octavo verschenen Oog in oog met Gaia (2017), Waar kunnen we landen? (2018), Waar ben ik? (2021) en De Aarde bewonen (2023). Lees meer