In het vroege voorjaar ondergaan vogels een spectaculaire metamorfose: ze worden territoriaal. Ze vertonen agressief gedrag als andere vogels een voor ons onzichtbare grens van hun territorium passeren, en maken met uitbundig gezang of theatraal vertoon hun aanwezigheid kenbaar. Hangt die metamorfose samen met de verdediging van het territorium, met baltsen of is het een sociaal spel?
Aandacht
Vinciane Despret geeft geen eenduidig antwoord. Met een liefdevolle blik verdiept ze zich in de vele manieren waarop vogels en andere dieren een wereld creëren, én in de uiteenlopende wijzen waarop wetenschappers, ornithologen en filosofen die proberen te doorgronden. Het begrip ‘aandacht’ keert daarbij steeds weer terug, en leidt uiteindelijk tot de vraag wat er gebeurt als die aandacht zou verdwijnen.
Zingende vogels
Deze rijke en dissonante geschiedenis van menselijke interesse in territorialiteit en vogels heeft Despret samengebracht in een boek dat is geschreven als een partituur: tussen de hoofdstukken staan ‘contrapunten’, teksten waarin een andere visie op het voorgaande wordt gegeven. En dwars door de hele tekst heen klinkt een harmonieus gekwinkeleer.
In de media
• De Reactor, recensie Oscar de Nijs Bik, ‘Een oorverdovende betovering' (online)
• De Standaard, interview door Filip Rogiers,Nick Somers, ‘De bijen waren hier voor ons' (pdf)
• rekto:verso, interview door Mia Vaerman (online)
• NRC, recensie Kester Freriks, ‘Als de dieren rechten hadden gehad’ **** (online | pdf)
• Trouw, interview door Sofie Messeman (online)
Over de auteur
Vinciane Despret (1959) is een Belgische wetenschapsfilosoof, verbonden aan de universiteit van Luik. In haar werk combineert ze filosofie met ethologie. Zij publiceerde onder andere Penser comme un rat (2009), Au bonheur des morts (2015) en Autobiographie d'un poulpe (2021). Lees meer
Over de serie
In de serie Wisselwerkingen richten de auteurs de aandacht op de levende wezens om ons heen en daarbij staat niet het menselijke perspectief centraal, maar de wijze waarop dieren, mensen, planten en oneindig veel andere organismen met elkaar verweven zijn en een wereld creëren.
