Planten, dieren en andere organismen vormen een levende wereld waarmee we zijn verweven, maar ze lijken in onze cultuur niet meer dan een simpel decor van ons bestaan.
Landschapsschilderkunst en natuurlijke historie
Estelle Zhong Mengual neemt in Leren kijken de negentiende-eeuwse landschapsschilderkunst en natuurlijke historie als uitgangspunt voor de vraag hoe we de levende wereld beter kunnen waarnemen. In die periode veranderden de ideeën over de levende wereld radicaal door Darwins evolutietheorie, en dat is waar te nemen op de schilderijen van Albert Bierstadt en Martin Johnson Heade en in het natuuronderzoek van Arabella Buckley en Frances Theodora Parsons.
Samenhang zien
Zhong Mengual volgt het spoor van schilders en botanici die onder invloed van Darwins evolutietheorie oog hebben voor de individualiteit én de samenhang van levende wezens, en dat aan ons proberen door te geven. In plaats van een onbezield decor zien we een overbevolkte habitat, de anonimiteit van levende wezens maakt plaats voor hun geschiedenis, en we raken vertrouwd met andere vormen van leven.
Gevoeligheid doorgeven
Die gevoeligheid is van belang. De ecologische crisis waarin we ons bevinden, is ook een crisis van onze gevoeligheid voor de relatie met de levende wereld. Om de cultuur van het levende te verrijken, is een eerste stap te leren kijken.
In de media
• Klara radio, Pompidou, 'Wat een boek!' - Barbara De Coninck over 'Leren kijken' van de Franse filosofe Estelle Zhong Mengual (00:52 en 40:03 online)
• NRC, recensie Miriam Rasch, 'Alleen wie goed kijkt raakt de wereld aan' (online) ****
• Trouw, recensie Tjesse Riemersma, 'Wat als de vogel zijn eigen verhaal mag vertellen?' (online) ****
• Glean, recensie Pieter Van Bogaert, 'Gevoel voor het levende' (online)
• MappaLibri, Stijn De Cauwer, 'Estelle Zhong Mengual, Leren kijken' (online)
Over de auteur
Estelle Zhong Mengual (1989) is een Franse kunsthistorica. Ze doceert aan Sciences Po bij de master voor kunst en politiek (SPEAP) en aan de kunstopleiding Beaux-Arts, beide in Parijs. Naast Apprendre à voir, publiceerde ze onder meer Peindre au corps à corps. Les fleurs et Georgia O'Keeffe (2022). Lees meer
Over de serie
In de serie Wisselwerkingen richten de auteurs de aandacht op de levende wezens om ons heen en daarbij staat niet het menselijke perspectief centraal, maar de wijze waarop dieren, mensen, planten en oneindig veel andere organismen met elkaar verweven zijn en een wereld creëren.